Gerede
soğuğu…Soğuğu Erzurum’u aratmaz…1350 rakımda Gerede..Yılın 5-6 ayı ciddi kar
yağışı ile geçer. 1-2 ay yaz zar zor görülür, gerisinde de bahar yağmurları….Bol
yağışın karşılığı o göz gönül doyuran yeşillik…İlçe topraklarının yarısı
ormanlık alan…Sıcaktan çok hoşlanmayıp serinliği arayan, yağmur sonrası toprak
kokusundan, çam kokusundan haz eden, kapalı, sisli puslu havalardan hoşlanan,
kar ve yemyeşil doğayı seven insanlar için ideal bir yerdir Gerede...
Gerede’nin
gözbebeği Esentepe; Esentepe’nin baş tacı Ramazan Dede Türbesi’dir... Esentepe’de
çam ağaçları yoğunlukta olduğundan dört mevsim yeşildir. Karın en yakıştığı
yerlerden biri çam üzeridir sanırım ve karın
en güzel göründüğü mekanlardan biri de
Esentepe…
Esentepe’de
doğa içinde yürüyüş ve spor aletleri ile
spor yapılabilir. Ramazan Dede Camisi yanındaki Türbe ziyaret edilebilir.
Kamelyaları kullanılarak piknik yapılabilir. Kışın kızaklarla kayılabilir. Belediye’ye ait
ahşaptan yapılmış otantik yapı içinde ya da o yapının yeşillikle donalı bahçesinde
kahvaltı ve yemek yenilebilir. Bahçede bulunan küçük havuz ve köprü, Geredeli
evlenecek çiftlere düğün fotoğrafı çekim mekanıdır. Otantik bina yanında yer
alan günümüz kafesinde filtre kahvenizi içerken etraf güzelliği izlenerek hoş zaman
geçirilebilir. Hediyelik eşya satan dükkandan alış veriş yapılıp çevresindeki
ahşap masa ve sandalyelerde keyifle oturulup semaverde çay içilebilir.
Kar
ile Esentepe’nin buluşmasından oluşan harika manzaralar eşliğinde yapılan
mangal, içilen sıcak içecekler, çekilen fotoğraflar emin olun başkadır.
Esentepe, her çıktığımda iyi ki var dediğim, doğal güzelliğine yaz kış
“maşallah” deyip hayranlıkla baktığım bir mekandır.
Arkut
Dağı Kayak Merkezi kayak severler ve öğrenmek isteyenler için uygun bir yerdir.
Buradaki tesis kayak organizazyonlarına ve öğrenmek isteyenlere kış mevsiminde
hizmet vermektedir. Kayak Geredeli gençlerin olmazsa olmaz sporu olmalıdır
bence.
Gerede
Yaylaları muhteşem mekanlardır. Birkaçında küçük göller vardır. Çam ağaçları, tertemiz
çam kokulu bir hava, çimenli yüzey ve göl; insanın ciğerlerini, gözlerini
bayram ettiren, bedenine zindelik katan mekanlardır...
Gerede’nin
en olumlu taraflarından biri coğrafi konumudur. Ankara, Amasra, Safranbolu
hemen yakınında...İstanbul nasıl gittiğimi bilmediğim güzel ve manzaralı bir
yolla 310 km uzaklıkta…
Gerede
muhafazakarlığa ile bilinen bir toplum...Geçmişinden günümüze hafızı bol...Tarihi
camileri var; Aşağı Tekke, Yukarı Tekke, Yıldırım Beyazıt Camii ...Son beş
Ramazan’ım Gerede’de geçti…Gerede’nin en coşkulu zamanı ramazan ayları...İftar
davetleri, camilerde bol katılımlı teravih namazları, teravih sonrası Esentepe
ve park bahçelerde sahuru beklemeler...Sahura kadar cıvıl cıvıl sokaklar...Bağışlanan
hatimler...
Gerede’de
dericilik önemli bir sektör. 900 yıllık geçmişe sahip. Ülke genelinden ve Türki
Cumhuriyetlerden gelen ham deri yarı
mamül hale getiriliyor Gerede’de...Ülke’nin büyükbaş deri ihtiyacının %40 ı
Gerede’den karşılanıyor. Deriden kemer,
cüzdan, çanta satışı yapılan dükkanlar mevcut ilçede.
Gerede
Panayırı...İlk ne zaman yapıldığı bilinmeyen, Osmanlı’dan beri süregelen, geniş
bir arazi üzerinde, il dışı ve yerli yaklaşık bin esnafın katılımıyla kurulan, kaz eti,
şak şak helvası, köfter (cevizli sucuk), el işleri, canlı hayvanlar, bakliyat
ve giyim eşyalarının satıldığı panayır, her yıl eylül ayında onbeş gün aralıkla
iki defa kuruluyor ve üçer gün hizmet veriyor. Panayır, halk ile il ve ilçe protokolünün
katılımı ve dualar eşliğinde açılıyor ve protokol üyeleri ile toplu kahvaltı
yapılıp panayır alanı geziliyor. Gerede’ye farklılık katan bir geleneksel
etkinlik.
Gerede
Ekmeği...Tokat’a, İstanbul’a, Ankara’ya giderken mutlaka akrabalarıma aldığım,
onlar için olmazsa olmaz bir ürün haline gelen, kendine has mis kokusu olan leziz bir
tat…Somun büyüklüğünde, ekşi doğal maya ile mayalanıp,
içine patates katılan ve köylerdeki taş
fırınlarda yapılan bir ekmek. Bu ekmeği mümkünse sobada, olmadı kızartma
makinesinde ısıtıp/kızartıp üzerine Samat Köyü tereyağını sürmek lazım...Enfes…Yanına semaverde çay, hele bir de yayla da iseniz durum
muhteşem...İnanın mangalda et vs başka bir şey yemenize gerek yok...
Bir diğer Gerede ürünü keş...Süzme yoğurttan yapılmış dikdörtgen
prizma şeklinde şekillendirilmiş sert peynir kalıbı diyebilirim...Hellim
peyniri gibi kesilip kahvaltıda kızartılabiliyor. Rendelenip erişte üzerine
serpiştiriliyor...Yiyeceklerden bahsetmişken Gerede’de oruç açılırken, ekmek,
önce gül reçeline sonra peynire bandırılıp yeniyor. Eski bir gelenekmiş
ekmek-gül reçeli-peynir üçlüsü ile oruç açmak...ve kanlıca mantarı, bir Gerede
vazgeçilmezi…
Haftalık
Gerede Pazarı...Her hafta cumartesi günü kurulur bu pazar. Meyve, sebze,
kahvaltılık ürünler, köyden gelen ürünler vardır pazarda. Ahilik geleneğinde
olduğu gibi pazar, toplu yapılan dua ile açılır. Ablam bu pazara bayılır, bana
geldiğinde severek ve koşarak alış verişe gider.
Geredeliler
“getir” ve “götür” kelimelerini bilinenin aksine ters kullanıyor... Getir
dediğimize götür, götür dediğimize getir diyor kendi aralarında Geredeliler...
Gerede’nin
bana göre dikkat çeken unsurlarından biri de hanımefendilerinin gelir düzeyleri
ne olursa olsun şık ve zevkli giyimleri…Sokakta, çarşıda pazarda, gün
toplantılarında, düğün bayramda her zaman şık halleri…ve birde Halk Eğitim
kurslarında ortaya çıkardıkları deri tablo, kati tablo ve nakışlı ürünler; muhteşemler gerçekten…
Gerede’nin
bürokratları…Gördüğüm duyduğum kadarıyla geneli, Gerede’ye Geredeliye sahip
çıkan, memleketleri ile bağlarını koparmayıp her fırsatta soluğu Gerede’de
alan, Geredelilerin gurur duyduğu evlatları…
Meslek
Yüksek Okulu ve dört yıllık Uygulamalı Bilimler Fakültesi ile dışarıdan öğrenci
nüfusuna sahip Gerede...Belediye sınırları içerisindeki beş yaylada
yapılacak proje ile, Cezaevi yapımının
hayata geçmesiyle oluşacak istihdam artışı ile, Fenerbahçe’nin Topuk Yaylası Tesisi gibi Beşiktaş
ile ön işlemleri yapılan Rumşah Yaylası Beşiktaş Kamp Alanı ile Gerede daha güzel günlere sahip olacak inşAllah yakın
gelecekte...
Gerede’de geçen beş yılım…Gerede’nin güzel
mekanları…Güzel mekanlarda güzel insanlar ile güzel anılar…Bazen zor zamanlar…Ömrümde
bir Gerede…Tebessümle…
Aslı Gülhan BEK
Gerede Malmüdürü
